Op het moment dat ik dit schrijf, kijk ik naar buiten. Het is 15.30 uur op een bewolkte zaterdagmiddag 22 mei 2021. De uitzending van de eerste aflevering van de documentaire “Molukkers in Nederland” afgelopen woensdag, heeft veel teweeggebracht. Heel veel. Op Facebook, Instagram, Twitter en LinkedIn blijven de reacties en berichten binnenstromen. Ik heb net weer berichten gelezen en beantwoord. De berichten die ik ontvang zijn positief. Dit is het moment. In het kader van 70 jaar Molukkers in Nederland is dit het moment. Het is goed dat er over de documentaire gesproken wordt. Dat was ook mijn gedachte en wens erachter, toen ik had toegestemd om aan de documentaire mee te werken. Ik vind het alleen jammer om te constateren hoe weinig Nederlanders weten over hun eigen kwalijke koloniale verleden en dus ook geen weet hebben van hun gedeelde geschiedenis met de Molukse gemeenschap. Triest, maar tegelijkertijd neem ik het de gewone burger niet kwalijk. De gewone burger wordt namelijk hierin niet onderwezen.
“Waarom denk je dat Molukkers hier in Nederland zijn?” Dat vraag ik weleens aan mijn Nederlandse kennissen, vrienden of collega’s. 90% antwoordt dat Molukkers in Nederland zijn gekomen om te werken. Hoewel ik niet meer opkijk van dat antwoord, blijft het schrijnend om te horen. Vandaar de ‘terechte’ verontwaardiging van menigeen na het zien van de eerste aflevering “Molukkers in Nederland.” Triest, want wij Molukkers weten dit al 70 jaar! Wij Molukkers worden al 70 jaar lang verwegen. Onze gedeelde geschiedenis vertellen wij van generatie op generatie. Wij leven al 70 jaar met dit verdriet, pijn en bedrog, maar nog steeds is de erkenning voor ons leed ver te zoeken. Laat staan excuses vanuit de Nederlandse Staat.
Nederlanders kijken liever naar de kwalijke rol wat de Duitsers in Tweede Wereldoorlog 5 jaar lang hebben gespeeld, dan naar hun eigen kwalijke koloniale tijdperk van 350 jaar vol massamoorden, verkrachtingen, slavernij en het leegplunderen van onze natuurlijke grondstoffen!
In de eerste aflevering zei oom Piet Anthony iets interessants over de excuses. Hij zei: “Het zou mooi zijn als Nederland op een dag de grootmoedigheid zou kunnen opbrengen om excuses aan te bieden. Alleen maar sorry zou al een hoop schelen. Gewoon jouw verontschuldigingen aanbieden voor de wandaden die je hebt gepleegd.” Opeens geëmotioneerd: ‘Mijn ouders hebben nooit excuses gehoord van Nederland, terwijl die zo op hun plaats geweest zouden zijn. Ik weet dat er mensen zullen zeggen: “Wat heeft dat nu nog voor zin? Dat excuses horen je ouders toch niet meer.” Maar ik hoor het wel. En dat zou ook al helpen.’ Daar heeft hij gelijk in. Het verdriet en de trauma’s gaat van generatie op generatie. Dat is ook een deel wat ons met elkaar verbindt. Ik als 3e generatie Molukker riep altijd dat ik de excuses vanuit de Nederlandse Staat niet wil aanhoren. Voor mij was dat mosterd na de maaltijd. Het hoeft voor mij niet. Laat maar! Maar nadat ik oom Piet hoorde praten, dacht ik: “Wacht eens even, mijn ouders en hun generatie hebben het leed van zeer nabij meegemaakt. Zij hebben de overtocht meegemaakt of zijn geboren in voormalige Duitse concentratiekampen. Ook voor hen zou excuses wel op zijn plaats zijn.” Maar ik geef toe, ik ben daar pessimistisch in. Het is niet voor niks dat we 70 jaar lang genegeerd worden. Nederlanders kijken liever naar de kwalijke rol wat de Duitsers in Tweede Wereldoorlog 5 jaar lang hebben gespeeld, dan naar hun eigen kwalijke koloniale tijdperk van 350 jaar vol massamoorden, verkrachtingen, slavernij en het leegplunderen van onze natuurlijke grondstoffen!
De komende drie weken worden de resterende drie afleveringen uitgezonden. Natuurlijk ga ik niks verklappen, maar als jullie de eerste aflevering al heftig vonden, wacht maar wat jullie nog meer te zien krijgen. Ik hoop dat de Nederlandse maatschappij hiervan leert. De grote vraag is natuurlijk:” Als de uitzendingen geweest zijn, wat dan? Wordt dit als educatief lesmateriaal eindelijk opgepakt door het Nederlands onderwijssysteem of gaan we over tot de orde van de dag om over 70 jaar weer selectief verontwaardigd te reageren? Ik hoop op het eerste, maar ik vrees het laatste.
Emerson Terinathe